ارزیابی عمل ژن های کنترل کننده صفات مرتبط با کیفیت پخت دانه در ارقام برنج

Authors

بابک ربیعی

سمیه علی حسین طایفه

abstract

برای تعیین عمل ژن­ها و وراثت­پذیری صفات مرتبط با کیفیت پخت ارقام برنج، نسل­های f2 حاصل از تلاقی­های کامل دای­آلل شش رقم برنج شامل حسنی، شاه­پسند، کادوس، واندانا، هاشمی و ir36 به همراه والدین مربوطه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه دای­آلل به روش دوم گاردنر- ابرهارت نشان داد که آثار واریته و هتروزیس برای کلیه صفات مورد مطالعه در سطح احتمال 1% معنی­دار بود که به ترتیب بیانگر وجود واریانس افزایشی و غالبیت برای این صفات بود. هتروزیس متوسط برای دمای ژلاتینی­شدن معنی­دار شد که بیانگر وجود تفاوت معنی­دار بین میانگین والدین و میانگین هیبریدها بود، اما این اثر برای مقدار آمیلوز و قوام ژل معنی­دار نبود. در مقابل، هتروزیس اختصاصی برای کلیه صفات معنی­دار شد که نشان دهنده تفاوت بین هیبریدها برای این صفات بود. نتایج تجزیه دای­آلل به روش سوم گاردنر- ابرهارت نیز نشان داد که تفاوت بین والدین و بین تلاقی­ها در کلیه صفات معنی­دار بود که نشان دهنده ترکیب­پذیری عمومی و خصوصی معنی­دار ارقام بود، اما تفاوت والدین در مقابل تلاقی­ها (اثر هتروزیس) برای صفات مقدار آمیلوز و قوام ژل ­معنی­دار نشد که مطابق با نتایج روش دوم گاردنر- ابرهارت بود. برآورد نسبت بیکر، سهم بیشتر آثار غیرافزایشی ژن­ها را برای مقدار آمیلوز، سهم تقریباً یکسان آثار افزایشی و غیرافزایشی را برای قوام ژل و سهم بیشتر آثار افزایشی را برای دمای ژلاتینی­شدن نشان داد. نتایج تجزیه گرافیکی هیمن نشان داد که کلیه صفات تحت کنترل آثار غالبیت ناقص ژن­ها قرار داشتند و وراثت­پذیری خصوصی نسبتاً بالا، نشان دهنده سهم بیشتر آثار افزایشی ژن­ها در کنترل صفات مورد مطالعه بود. در مجموع، نتایج این پژوهش نشان داد که برای بهبود کیفیت پخت دانه در جمعیت مورد مطالعه، ابتدا می­توان از آثار افزایشی ژن­ها استفاده و ژنوتیپ­های برتر را انتخاب کرد و سپس با تلاقی ژنوتیپ­های منتخب از آثار غالبیت ژن­ها استفاده کرد. علاوه بر آن، ژنوتیپ­های ir36، کادوس و شاه­پسند و تلاقی­های هاشمی×شاه­پسند، کادوس×حسنی، کادوس×ir36 و حسنی×شاه­پسند، مقادیر مناسبی برای صفات مرتبط با کیفیت پخت دانه داشتند و برای اصلاح این صفات پیشنهاد می­شوند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تجزیۀ ژنتیکی صفات مرتبط با کیفیت ظاهری و پخت در ارقام مختلف برنج

به‌منظور ارزیابی وراثت­پذیری، نوع عمل ژن­ها و قابلیت ترکیب ارقام برنج برای صفات مرتبط با کیفیت ظاهری و پخت دانه، نتاج F1 حاصل از تلاقی‌های مستقیم و معکوس دای‌آلل کامل 6×6 به‌همراه والدین، شامل هاشمی، حسنی، شاه‌پسند، کادوس، واندانا و IR36 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال زراعی 1390 کشت شدند. صفات تحت مطالعه شامل مقدار آمیلوز، درجۀ ...

full text

تجزیۀ ژنتیکی صفات مرتبط با کیفیت ظاهری و پخت در ارقام مختلف برنج

به منظور ارزیابی وراثت­پذیری، نوع عمل ژن­ها و قابلیت ترکیب ارقام برنج برای صفات مرتبط با کیفیت ظاهری و پخت دانه، نتاج f1 حاصل از تلاقی های مستقیم و معکوس دای آلل کامل 6×6 به همراه والدین، شامل هاشمی، حسنی، شاه پسند، کادوس، واندانا و ir36 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال زراعی 1390 کشت شدند. صفات تحت مطالعه شامل مقدار آمیلوز، درجۀ ...

full text

بررسی اثر ژن ها در کنترل صفات کمی ارقام برنج

هفت لاین و رقم محلی و خارجی برنج در سال 1375 با یکدیگر تلاقی و والدین و بخشی از بذور F1 آنها در سال 1376 کشت و گیاهان نسل اول با والدین خود تلاقی برگشتی داده شدند و ضمناً از طریق خود گشنی نسل F1 بذور نسل F2 تهیه گردید. در سال 1377 شش نسل والدین، نسل اول، دوم، تلاقی برگشتی 1 و 2 به صورت یک طرح کرتهای خرد شده با 3 تکرار کشت و صفاتی نظیر عملکرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد پنجه در بوته، طول خوشه، تعداد...

full text

مکان یابی ژن های کمی کنترل کننده برخی از صفات مربوط به کیفیت پخت و خوراک برنج با استفاده از لاین های نوترکیب خویش آمیخته

مکان یابی ژن های کمی (QTL) برای 10 صفت مربوط به کیفیت پخت و خوراک برنج با استفاده از 144 لاین نوترکیب خویش آمیختۀ حاصل از تلاقی دو رقم هاشمی / نعمت توسط نشانگر ریزماهواره انجام شد. صفات مورد بررسی در این تحقیق شامل میزان آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن، و هشت خصوصیت چسبندگی نشاسته دانه برنج بود. در مجموع تعداد 23 عدد QTLs برای 10 صفت مورد بررسی از حداقل یک QTL تا حداکثر 4 QTL برای هر صفت شناسایی...

full text

مکان یابی ژن های کمی کنترل کننده برخی از صفات مربوط به کیفیت پخت و خوراک برنج با استفاده از لاین های نوترکیب خویش آمیخته

مکان یابی ژن های کمی (QTL) برای 10 صفت مربوط به کیفیت پخت و خوراک برنج با استفاده از 144 لاین نوترکیب خویش آمیختۀ حاصل از تلاقی دو رقم هاشمی / نعمت توسط نشانگر ریزماهواره انجام شد. صفات مورد بررسی در این تحقیق شامل میزان آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن، و هشت خصوصیت چسبندگی نشاسته دانه برنج بود. در مجموع تعداد 23 عدد QTLs برای 10 صفت مورد بررسی از حداقل یک QTL تا حداکثر 4 QTL برای هر صفت شناسایی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تحقیقات غلات

Publisher: دانشگاه گیلان

ISSN 2252-0163

volume 5

issue 1 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023